ชื่อสมุนไพร : แตงโม
ชื่ออื่น ๆ : แตงอุลิด, หมากโม
ชื่อสามัญ : water melon
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Citrullus lanatus (Thunb.) Matsum. & Nak.
ชื่อวงศ์ : CUCURBITACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ต้นแตงโม เป็นพรรณไม้เถาเลื้อยชนิดหนึ่ง ที่ลำต้นจะเลื้อยทอดไปตามพื้นดิน ลำเถานั้นจะโตราว ๆ นิ้วก้อยหรืออาจจะเล็กกว่านี้ก็ได้ เถามีสีเขียว
- ใบแตงโม ออกใบเดี่ยวตามข้อเถา ซึ่งใบนี้จะมีสีเขียว จะยาวประมาณ 1 คืบ หรืออาจจะยาวและสั้นกว่านี้ก็มี ตามใบจะมีลายสีขาวประทั่ว โคนใบกว้าง ปลายใบแหลมเล็ก ขอบใบจะเว้าลึก ใบของแตงโมนี้ความกว้างจะน้อยกว่าความยาว
- ดอกแตงโม ออกตรงส่วนยอดของเถา มีสีเหลือง ขนาดเท่ากับหัวแม่มือ
- ผลแตงโม มีทั้งชนิดกลมและชนิดยาว อย่างกลมก็โตราว ๆ ลูกมะพร้าวอย่างยาวก็ขนาดเท่าลูกฝัก แต่อย่างกลมนั้นเนื้อในจะแดงมีรสหวานกว่า เมื่อยังอ่อนเนื้อในเป็นสีขาวซึ่งเป็นผักใส่แกงได้ ผลยาวจะเป็นสีแดงอ่อนหรือสีเหลืองก็มี เมล็ดในของผลทั้งสองอย่างนี้เหมือนกัน คือจะเป็นเม็ดแบน ๆ เมื่ออ่อนสีขาว พอแก่กลายเป็นสีน้ำตาลอมดำ ซึ่งเรานำมารับประทานได้เช่นกัน ส่วนมากจะรู้จักกันดีมีชื่อว่า เมล็ดแตงโม และเราจะแกะกินเฉพาะเนื้อในเมล็ดเท่านั้น หวานมันอร่อย
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ราก, ผล, น้ำแตงโม, เปลือกผล, ใบ, เมล็ด
สรรพคุณ แตงโม :
- ราก ใช้ปรุงเป็นยาแก้ร้อนในกระหายน้ำ รากมีน้ำยางใช้กินแก้อาการตกเลือดหลังการแท้ง
- ผล ช่วยแก้เบาหวานและดีซ่าน ควบคุมความดันโลหิต และมีส่วนช่วยลดความดันโลหิตลงได้ (Citrulline) ป้องกันและรักษาโรคเลือดออกตามไรฟัน ป้องกันหวัด ช่วยย่อยอาหาร ช่วยระบายท้อง
- น้ำแตงโม ช่วยลดอาการไข้ แก้คอแห้ง ช่วยบรรเทารักษาแผลในช่องปาก
- เปลือกผล ใช้ทารักษาแผล ด้วยการใช้เปลือกแตงโมล้างสะอาด นำมาผิงไฟหรือตากให้แห้งแล้วนำมาบดให้เป็นผงแล้วนำมาบริเวณแผล ป้องกันการเจ็บคอ ด้วยการนำเปลือกแตงโมไปต้มเดือดแล้วเติมน้ำทรายแล้วนำน้ำมาดื่ม
- ใบ เป็นยาลดไข้ ด้วยการใช้ใบมาชงดื่ม
- เมล็ด ใช้เป็นยาถ่ายพยาธิ ช่วยบำรุงสมอง บำรุงร่างกาย บำรุงปอด แก้โรคตับ แก้อาการปวดกระเพาะปัสสาวะ