ชื่อสมุนไพร : ข้าวฟ่างสมุทรโคดม
ชื่ออื่น ๆ : มกโคดม, มุทโคดม(ภาคใต้), ข้าวป้างนก, ข้าวป้างหางช้าง(ภาคเหนือ), เกาเลี้ยง, ฮวงซู่ (จีน)ม จังหันมะพุด, สมุทรโคดม (ภาคกลาง)
ชื่อสามัญ : Negro Guinea Grass, Millet Grass,Sorghum
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Sorghum vulgare Pers.
วงศ์ : GRAMINEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ข้าวฟ่างสมุทรโคดม เป็นพรรณไม้จำพวกหญ้า ลำต้นนั้นจะกลมและมีความสูงประมาณ 3-4 เมตร จะเห็นได้ชัดเจนตามบริเวณข้อจะมีขนสั้นสีน้ำตาล
- ใบข้าวฟ่างสมุทรโคดม จะออกสลับกัน ตัวใบนั้นแคบเป็นเส้นยาวประมาณ 50 ซม. กว้างประมาณ 4 ซม. ตามท้องใบจะไม่มีขนแต่จะมีผงสีขาวนวล เส้นตรงกลางใบจะแข็ง ปลายใบขอลมันแหลมคม ขอบใบและหลังใบจะมีขนสั้น ๆ
- ดอกข้าวฟ่างสมุทรโคดม จะออกเป็นช่อตรงปลายยอด ยาวประมาณ 30 ซม.
- เมล็ด(ผล) ที่แก่จะมีเนื้อแข็ง ผิวภายนอกจะเป็นมัน จะมีลักษณะกลมเท่าเมล็ดพริกไทย โผล่พ้นออกมาจากเปลือก ส่วนเมล็ดจะมีสีน้ำตาลออกเทา จะมีแป้งมาก
ส่วนที่ใช้เป็นยา : เมล็ด และรากใช้เป็นยา เมล็ดจะเก็บเมมื่อต้นแก่แล้วฟาดเก็บเมล็ดตากแห้งเก็บไว้ใช้ ส่วนรากนั้นจะใช้สด หรือแห้งก็ได้
สรรพคุณ ข้าวฟ่างสมุทรโคดม :
- เมล็ด ใช้แห้ง 30-60 กรัม ต้มน้ำกิน จะมีรสชุ่ม บำรุงกายและให้พลังงาน รักษาโรคอหิวาตกโรค บิด ฝาดสมานลำไส้และกระเพาะอาหาร ช่วยขับปัสสาวะไม่มีพิษ
- ราก ใช้แห้งประมาณ 15-30 กรัม และสด 30-60 กรัม ต้มน้ำกินจะมีรสชุ่ม ใช้ขับปัสสาวะ ห้ามโลหิต ระงับอาการหอบ สามารถรักษาปวดกระเพาะอาหาร ไอหอบ ตกโลหิตหลังคลอด สงบประสาท และยังช่วยในการเร่งคลอดทารก
[su_quote]ข้าวฟ่างมีไฟเบอร์สูงช่วยปรับสมดุลระบบย่อยอาหาร ในร่างกายให้คงที่ ช่วยป้องกันอาการท้องอืด ท้องเฝ้อ หรือป้องท้อง และลดความเสี่ยงต่อการเกิดแผลในกระเพาะอาหาร มะเร็งลำไส้ ได้อีกด้วย[/su_quote]
[su_spoiler title=”วิธีและปริมาณที่ใช้ : ” style=”fancy” icon=”arrow-circle-2″]
ยารักษาโรคประสาท ควบคุมอารมณ์ไม่อยู่ ยารักษาอาการไอ หอบ แก้เจ็บกระเพาะอาหาร หรือเจ็บปวดบริเวณหน้าอก รักษาอาการปวดกระเพาะอาหาร และช่วยห้ามโลหิต
ยาช่วยขับปัสสาวะ นำรากแห้งประมาณ 15 กรัม นำมาตุ๋นกับน้ำตาลแล้วใช้กรวดกิน ช่วยในการเร่งคลอดทารก บรรเทาอาการตกเลือด นำรากข้าวฟ่างสมุทรโคดมที่แห้งในที่ร่ม นำมาเผาให้เป็นเถ้าและบดให้เป็นผง ใช้ผสมกับเหล้ารับประทานครั้งละ 6 กรัม
ยาบำรุงและให้พลังงาน ยาช่วยขับปัสสาวะ นำเมล็ดแห้งประมาณ 30-60 กรัม นำมาต้มกับน้ำกิน
ยารักษาโรคอหิวาตกโรค บิด ช่วยฝาดสมานลำไส้และกระเพาะอาหาร รักษาระบบการย่อยอาหารไม่ดี นำเมล็ดแห้งที่คัดเอาสิ่งเจือปนอื่นๆ ทิ้งออกแล้ว นำมาคั่วจนเหลืองและมีกลิ่นหอม วางผึ่งให้เย็น ก่อนนำมากินควรบดประมาณครั้งละ 1.5-3 กรัม วันละ 3-4 ครั้ง[/su_spoiler]