ชื่อสมุนไพร : ผักชีดอย
ชื่ออื่นๆ : สาบแร้ง, สาบแฮ้ง, แฮ้งของ
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Dichrocephala integrifolia (L.f.) Kuntze
ชื่อวงศ์ : COMPOSITAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ผักชีดอย เป็นพรรณไม้ล้มลุกที่มีลำต้นตั้งตรงจะแตกกิ่งก้านสาขาใกล้กับโคนต้น และมีขนอ่อน ๆปกคลุมอยู่หนาแน่น มีกลิ่นหอม ลำต้นสูงประมาณ 1-2 ฟุต
- ใบผักชีดอย ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับกันไปตามกิ่ง ลักษณะของใบเป็นรูปไข่ ปลายใบแหลม โคนใบสอบ ส่วนขอบใบจักเป็นฟันเลื่อย แผ่นใบเป็นสีเขียว ผิวใบมีขนอ่อน ๆ ขึ้นปกคลุมทั้งสองด้าน บริเวณโคนใบจะมีปีกใบแคบ ๆ อยู่ด้านละปีก ใบมีขนาดกว้างประมาณ 2 นิ้ว และยาวประมาณ 3.5-5 นิ้ว ซึ่งขนาดนี้จะเป็นขนาดของใบที่อยู่ด้านล่าง ส่วนใบที่อยู่ส่วนบนของกิ่งจะมีขนาดเล็กกว่านี้ โดยใบที่อยู่บนสุดจะมีความยาวได้ประมาณ 0.5-1 นิ้วได้
- ดอกผักชีดอย ออกดอกเป็นช่อตามซอกใบและบริเวณส่วนยอดของกิ่ง ดอกมีลักษณะเป็นก้อนกลม ๆ ขนาดประมาณ 3-5 มิลลิเมตร ปลายดอกมี 4 แฉก ก้านช่อดอกยาว
- ผลผักชีดอย เป็นรูปหอกกลับ แบนและมีขนเล็ก ๆ อยู่ 2 เส้นหรือบางผลอาจจะไม่มีเลย ผลยาวประมาณ 1 มม.
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ใบ, ดอก, ทั้งต้น
สรรพคุณ ผักชีดอย :
- ใบ รสเฝื่อหอม ตำทาแก้แผลเรื้อรัง แก้บวม
- ดอก รสเฝื่อนหอม ต้มดื่มขับปัสสาวะ ขับเหงื่อ
- ทั้งต้น รสเฝื่อนหอม ทาแก้แมลงสัตว์กัดต่อย แก้โรคหนองใน