ชื่อสมุนไพร : มะฝ่อ
ชื่ออื่นๆ : มะปอบ, มะปอบต้น, ม่อแน่ะ, หม่าทิ
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Trewia nudiflora L.
ชื่อวงศ์ : EUPHORBIACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- มะฝ่อ เป็นไม้ต้น ผลัดใบช่วงสั้น โคนต้นมีพูพอนเล็กๆ
- ใบมะฝ่อ เดี่ยว ออกตรงข้ามเป็นคู่ รูปไข่กว้างแกมรี กว้าง 8-13 เซนติเมตร ยาว 10-23 เซนติเมตร ปลายใบเรียวแหลม เส้นใบแตกจากฐานใบ 3 เส้น
- ดอกมะฝ่อ สีครีมอมเขียว ขนาดเล็ก แยกเพศและอยู่ต่างต้น ไม่มีกลีบดอก ดอกเพศผู้ออกเป็นช่อตามซอกใบ เกสรผู้จำนวนมาก ยาว 15-22 เซนติเมตร ทยอยบานจากโคนไปสู่ปลายช่อ กลีบรองดอก 3-4 กลีบ ขนาด 3.5 มิลลิเมตร ดอกเพศเมียออกเดี่ยวๆ หรือเป็นช่อ ก้านดอกยาว กลีบรองดอก 3-5 กลีบ หลุดร่วงง่าย รังไข่มี 2-4 ช่อง
- ผลมะฝ่อ รูปทรงกลม แข็ง ขนาด 2-4 เซนติเมตร มีเมล็ดเดียว
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ใบ, เปลือกต้น, ราก
สรรพคุณ มะฝ่อ :
- ใบ รสร้อน ลนไฟนาบท้องเด็ก แก้ปวดท้อง ท้องขึ้น แก้ลูกอัณฑะยาน
- เปลือกต้น รสเฝื่อเย็น ต้มดื่มเป็นยาเย็น บำรุงร่างกาย แก้พิษผื่นคัน แก้บวมน้ำ แก้ท่อน้ำดีอักเสบ ขับเสมหะ
- ราก รสเฝื่อเมา ต้มดื่มขับลม แก้ท้องอืด แก้โรคผิวหนังซึ่งมีอาการผื่นคัน ทาถูนวดแก้ปวดตามข้อ