ชื่อสมุนไพร : สะระแหน่ญี่ปุ่น
ชื่ออื่นๆ : สะระแหน่ญวน, ต้นน้ำมันหม่อง (กรุงเทพฯ), สะระแหน่
ชื่อสามัญ : Japanese mint, Corn mint, Field mint
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Mentha arvensis Linn.
ชื่อวงศ์ : LAMIACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ต้นสะระแหน่ญี่ปุ่นเป็นไม้ล้มลุกอายุหลายปี มีความสูงของได้ถึง 60 เซนติเมตร ลำต้นมีลักษณะเหลี่ยมมีขนขึ้นประปราย เลื้อยแผ่ไปตามพื้นดิน ทุกส่วนของต้นมีกลิ่นเฉพาะ
- ใบสะระแหน่ญี่ปุ่น ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงตรงข้าม ลักษณะของใบเป็นรูปไข่ รูปไข่ค่อนข้างแคบ รูปขอบ
ขนาน หรือรูปใบหอก ปลายใบเรียวแหลม โคนใบสอบ ส่วนขอบใบเป็นหยักฟันเลื่อยแบบห่าง ๆ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 2-3.5 เซนติเมตร และยาวประมาณ 3-6 เซนติเมตร ผิวใบทั้งสองด้านมีขน ก้านใบยาวประมาณ 3-10 มิลลิเมตร เกลี้ยงหรือมีขน
- ดอกสะระแหน่ญี่ปุ่น ออกดอกเป็นช่อกระจุกกลมตามซอกใบใกล้ปลายยอด ก้านช่อดอกสั้น กลีบเลี้ยง
เชื่อมติดกันเป็นรูประฆังยาวประมาณ 2.5-3 มิลลิเมตร ปลายแยกเป็นแฉก 5 แฉก กลีบดอกเป็นสีม่วง สีขาว หรือสีชมพู โคนเชื่อมติดกันเป็นรูประฆัง
- ผลสะระแหน่ญี่ปุ่น ลักษณะของเป็นรูปวงรีแบนเล็กน้อย ผลเป็นแห้ง มี 4 ผลย่อย ขนาดเล็ก
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ใบ, ทั้งต้น
สรรพคุณ สะระแหน่ญี่ปุ่น :
- ใบ ใบแห้งเป็นยาฆ่าเชื้อโรค พอกแก้ปวดข้อ กินเป็นยาเย็น ขับลม บำรุงธาตุ ขับระดู ขับเหงื่อ ขับปัสสาวะ บำรุงปลายประสาท
- ทั้งต้น ขยี้ทาขมับ แก้ปวดศีรษะ ดมแก้ลม ทาแก้ฟกบวม กินแก้ปวดท้อง จุกเสียด แน่นเฟ้อ
น้ำมันสะระแหน่ญี่ปุ่นนอกจากใช้เป็นยาสมุนไพรแล้ว ยังนำมาใช้เป็นสารแต่งกลิ่นยา อาหาร และยาสีฟันได้อีกด้วย