ชื่อสมุนไพร : สับปะรด
ชื่ออื่นๆ : แนะ(กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน), ขนุนทอง, ยานัด, ย่านนัด(ใต้), บ่อนัด(เชียงใหม่), เนะซะ(กะเหรี่ยงตาก), ม้าเนื่อ(เขมร), มะขะนัด, มะนัด(เหนือ), หมากเก็ง(เงี้ยว-แม่ฮ่องสอน), ลิงทอง(เพชรบูรณ์)
ชื่อสามัญ : Pineapple
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Ananas comosus (L.) Merr.
ชื่อวงศ์ : Bromeliaceae
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ต้นสับปะรด เป็นไม้ล้มลุกอายุหลสบปร สูง 90-100 เซนติเมตร ลำต้นใต้ดิน ปล้องสั้น ไม่แตกกิ่งก้านมีแต่กาบใบห่อหุ้มลำต้น
- ใบสับปะรด เป็นใบเดี่ยว ออกเรียงเวียนถี่ ไม่มีก้านใบ ใบเรียวยาว โคนใบเป็นกาบหุ้มลำต้น ปลายแหลม ขอบใบมีหนาม แผ่นใบสีเขียวเข้มและเป็นทางสีแดง ด้านล่างมีนวลแป้งสีขาว
- ดอกสับปะรด ออกเป็นช่อที่ปลายยอด ดอกเรียงอัดกันแน่นรอบแกนช่อดอก ก้านช่อใหญ่แข็งแรง กลีบดอก 3 กลีบ ด้านบนสีชมพูอมม่วง ด้านล่างสีขาว เกสรเพศผู้ 6 อัน เรียบกัน 2 ชั้น
- ผลสับปะรด เป็นผลรวมรูปรี โคนกว้าง ปลายสอบ มีใบสั้นเป็นกระจุกที่ปลายผล เรียกว่าตะเกียง ผลสุกสีเหลืองสดและฉ่ำน้ำ
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ราก, หนาม, ใบสด, ผลดิบ, ผลสุก, ไส้กลางสับปะรด, เปลือก, จุก, แขนง, ยอดอ่อนสับปะรด
สรรพคุณ สับปะรด :
- ราก (เหง้า) แก้นิ่ว ขับปัสสาวะ แก้กระษัย ทำให้ไตมีสุขภาพดี แก้หนองใน แก้มุตกิดระดูขาว แก้ขัดข้อ
- หนาม แก้พิษฝีต่างๆ แก้ไข้ ลดความร้อน ไข้พา ไข้กาฬ
- ใบสด เป็นยาถ่าย ฆ่าพยาธิในท้อง ยาขับปัสสาวะ แก้กระษัย
- ผลดิบ ใช้ห้ามโลหิต แก้โรคทางเดินปัสสาวะ ฆ่าพยาธิ และขับระดู
- ผลสุก ขับปัสสาวะ ขับเหงื่อ และบำรุงกำลัง ช่วยย่อยอาหาร แก้หนองใน มุตกิด กัดเสมหะในลำคอ
- ไส้กลางสับปะรด แก้ขัดเบา
- เปลือก ขับปัสสาวะ แก้กระษัย ทำให้ไตมีสุขภาพดี
- จุก ขับปัสสาวะ แก้นิ่ว แก้หนองใน มุตกิดระดูขาว
- แขนง แก้โรคนิ่ว
- ยอดอ่อนสับปะรด แก้นิ่ว
