ชื่อสมุนไพร : เทียนดอก
ชื่ออื่น ๆ : เทียนสวน, เทียนบ้าน, เทียนไทย, เทียน (ไทย), จึงกะฮวย, ห่งเซียง, จี๋กะเช่า เซียวก่ออั้ง (จีน)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Impatiens balsamina Linn.
วงศ์ : BALSASMINACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ต้นเทียนดอก เป็นพรรณไม้ล้มลุกที่มีลำต้นอวบน้ำ ลำต้นมีความสูงประมาณ 1-1.5 ฟุต
- ใบเทียนดอก ใบมีลักษณะเป็นรูปเรียวรี โคนใบมน ปลายใบแหลมเรียวริมขอบใบหยักเป็นฟันเลื้อย ผิวเนื้อในสาก หยาบ
- ดอกเทียนดอก มีลักษณะเป็นสีขาว ชมพู แดง ม่วง หรือเป็นสีผสม กลีบดอกคล้ายกลีบดอกกุหลาบ
- ผลเทียนดอก ผลเป็นรูปรี ปลายแหลมยาว มีสีเขียว ผลเมื่อแก่เต็มที่ก็จะแตกหรือดีดตัวออกเป็นเมล็ด เมล็ดมีลักษณะเป็นเม็ดกลมเล็ก คล้ายเมล็ดดอกบานเย็น
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ลำต้น, ใบ, ดอก, ราก
สรรพคุณ เทียนดอก :
- ลำต้น ใช้ลำต้นเทียนดอกมาตำให้ละเอียดแล้วคั้นเอาน้ำดื่ม หรือกลืน แก้ก้างปลา หรือ กระดูกติดคอ หรือใช้กากที่ตำใช้พอก ทา บริเวณที่เป็นฝี
- ใบ นำใบสดของต้นเทียนดอกมาตำให้ละเอียด แล้วนำมาพอก หรือทา แก้เล็บช้ำ เล็บขบ แก้น้ำกัดมือ กัดเท้า แก้ฝีตะมอย หรือนำใบสดมาต้มเอาน้ำใช้สระผมช่วยทำให้ผมดกดำ บำรุงผม ใช้ใบตากแห้งมาตำผสมกับพิมเสนใช้ใส่รักษาแผลเรื้อรัง
- ใบและราก นำมาตำให้ละเอียดแล้ว นำมาพอกแผลที่ถูกเศษแก้วตำเนื้อ หรือใช้รักษา เสี้ยน
- ดอก นำมาตำให้ละเอียดแล้วนำมาพอกบริเวณแผลที่ถูกน้ำร้อนลวก หรือแผลไฟไหม้
[su_spoiler title=”ขนาดและวิธีใช้” icon=”arrow-circle-1″]
–แก้ปวดข้อ ใช้ใบสดต้มกับน้ำผสมเหล้าดื่ม
– ยารักษากลากเกลื้อน ใช้ใบสด 1 กำมือ ตำให้ละเอียด ตำทั้งน้ำและเนื้อบริเวณที่เป็น ทาบ่อยๆ จนกว่าจะหาย
– แก้ฝีและแผลพุพอง ใช้ใบสด 5-10 ใบ ล้างให้สะอาด ตำให้ละเอียด นำมาพอกที่เป็นแผล วันละ 3 ครั้ง จนกว่าจะหาย
– ยากันเล็บถอด ใช้ใบ ยอดสด 1 กำมือ ล้างให้สะอาด ตำให้ละเอียด เติมน้ำตาลทรายแดง 1/2 ช้อนชา พอกตรงเล็บ เปลี่ยนยาเช้า-เย็น
– แก้แผลอักเสบ ฝีหนอง แผลเน่าเปื่อย ใช้ใบแห้ง 10- 15 กรัม ต้มกับน้ำดื่ม เช้า-เย็น
– รักษาแผลเรื้อรัง ใช้ใบแห้งบดเป็นผงผสมพิมเสนใส่แผล
– แก้จมูกอักเสบ บวมแดง ใช้ยอดสดตำกับน้ำตาลแดง พอกบริเวณที่เป็น เปลี่ยนเช้า-เย็น
– แก้แผลงูสวัด ใช้ต้นสดตำ คั้นเอาน้ำดื่ม เอากากพอกแผล
– แก้บวมน้ำ ใช้รากสด 4-5 ราก ต้มกับเนื้อรับประทาน 3-4 ครั้ง
– แก้ประจำเดือนไม่มา ขับประจำเดือน ใช้เมล็ดแห้งของต้นเทียนบ้านชนิดดอกสีขาว 60 กรัม บดเป็นผงรวมกับตังกุย 10 กรัม ผสมกับน้ำผึ้ง ปั้นเป็นยาเม็ด รับประทานครั้งละ 3 กรัม วันละ 3 เวลา หลังอาหาร[/su_spoiler]
