ชื่อสมุนไพร : เทียนลวด
ชื่ออื่น : เทียนหลอด
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Centraterum anthelminticum (Willd.) Kuntze
ชื่อวงศ์ : Umbelliferae
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
-
ต้นเทียนลวด เป็นไม้ล้มลุกขนาดขนาดกลาง ลำต้นตั้งตรง แผ่กิ่งก้านสาขา สูงประมาณ 10-50 ซม. บางครั้งมีลักษณะเป็นไม้ยืนต้นและมีความสูงได้ถึง 1 เมตร ลำต้นที่แตกแขนงมีขนขนาดเล็กขึ้นประปราย
-
ใบเทียนลวด เป็นใบเดี่ยว ใบเรียงแบบสลับ ยาวประมาณ 2-8 ซม. และกว้างประมาณ 6-40 มม. ใบเป็นรูปไข่ หรือรูปใบหอกกว้าง มีขอบฟันหยักเป็นฟันเลื่อย และปลายแหลม หลังใบส่วนใหญ่ไม่มีขน (เกลี้ยงหรือเป็นขน) ในขณะท้องใบมีขนประปรายถึงปานกลาง (มีขนเล็กน้อยถึงมีขน) เส้นใบมีประมาณ 8-16 เส้น
-
ดอกเทียนลวด ออกเป็นช่อแบบช่อกระจุกเดี่ยวที่ปลายกิ่ง บางครั้งออกกระจุกกัน 2-3 ดอก เกิดบนก้านช่อดอก มีความยาวประมาณ 1.2-2.5 เซนติเมตร (มองดูอาจคล้ายไม่มีก้านดอก เนื่องจากก้านดอกถูกล้อมรอบไปด้วยกาบใบขนาดใหญ่ 3-8 แถว) ขนาดดอกรวมฐานกว้างประมาณ 2-2.5 เซนติเมตร ประกอบด้วยดอกย่อยเล็ก ๆ เป็นจำนวน 30-60 ดอก อัดซ้อนกันแน่นอยู่บนฐานรองดอก ล้อมรอบด้วยกาบเล็ก ๆ หลายแถว กลีบดอกเป็นหลอดโคนขนาดเล็ก มีสีม่วงหรือสีม่วงอมสีน้ำเงิน ปลายจัก 5 ซี่ ยาวประมาณ 9-14 มิลลิเมตร
-
ผลเทียนลวด เมล็ดรูปกรวย หรือทรงกระบอก รูปร่างเรียวๆ ปลายตัด ยาว 3-8 มิลลิเมตร กว้าง 1-3 มิลลิเมตร มีเส้นสีดำตามยาวรอบเมล็ด มีกลิ่นเฉพาะ รสหวานเมื่อสัมผัสครั้งแรก ตามด้วยรสขม
ส่วนที่ใช้เป็นยา : เมล็ด
สรรพคุณ เทียนลวด :
- เมล็ด รสขม แก้น้ำดีพิการ แก้กำเดาซึ่งทำให้นอนสะดุ้ง สะทกสะท้าน แก้คลั่งเพ้อ ขับน้ำดีให้ตกในลำไส้ เป็นยาเจริญอาหารและขับลม บำรุงผิวพรรณให้สดชื่น