ชื่อสมุนไพร : ผักเบี้ย
ชื่ออื่นๆ : ผักเบี้ยน้อย, ผักเบี้ยเล็ก, พรมมิแดง
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Trianthema triquetra var. triquetra Rottl. ex Willd.
ชื่อวงศ์ : AIZOACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ผักเบี้ย เป็นพรรณไม้ล้มลุก ลำต้นเตี้ย แตกกิ่งก้านสาขาบริเวณโคนต้น ส่วนกิ่งที่แตกนั้นจะทอดเลื้อยไปตามพื้นดิน ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ด พรรณไม้ชนิดนี้มักขึ้นตามดินปนทรายทั่วไป
- ใบผักเบี้ย ใบออกเรียงตรงข้ามกัน ลักษณะของใบเป็นรูปเรียวแคบ โคนก้านใบแผ่ออกเป็นกาบ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 0.05-0.2 เซนติเมตร และยาวประมาณ 0.15-0.7 เซนติเมตร ก้านใบมีขนาดสั้น
- ดอกผักเบี้ย ออกดอกเป็นช่อกระจุกตามซอกใบ กลีบดอกมีประมาณ 5 กลีบ ดอกมีเกสรเพศผู้ 5 อัน อยู่สลับกันกับกลีบดอก
- เมล็ดผักเบี้ย (ผล) ออกผลเป็นฝัก ฝักมีขนาดเล็ก มีความยาวประมาณ 3 มิลลิเมตร ภายในฝักมีเมล็ดประมาณ 2 เมล็ด เมล็ดเป็นสีดำและมีลักษณะของเมล็ดเป็นรูปไต
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ทั้งต้น, ใบ, ดอก
สรรพคุณ ผักเบี้ย :
- ทั้งต้น จะมีรสเย็น และขมเล็กน้อย ใช้เป็นยาขับเลือด ใช้ดับพิษไข้หัว เช่น รักษาไข้อาการกระหายน้ำ อาการร้อนใน เป็นฝีดาด ส่วนมากจะใช้ปรุงเป็นยาเขียวดับพิษร้อนทั้งปวง
- ใบ ใช้เป็นยาขับเสมหะ
- ดอก ใช้รักษาโรคเลือดประจำเดือนที่จางใส
เอกสารอ้างอิง
- หนังสือพจนานุกรมสมุนไพรไทย, ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 5. (ดร.วิทย์ เที่ยงบูรณธรรม). “พรมมิแดง”. หน้า 532-533.