ชื่อสมุนไพร : งา
ชื่ออื่น ๆ : งาดำ (ทั่วไป),ไอยู่มั้ว (จีน)
ชื่อสามัญ : Black Sasame seeds Black
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Sesamum indicum Linn.
ชื่อวงศ์ : PEDALIACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ต้นงา เป็นพืชล้มลุกที่มีอายุฤดูเดียว มีลำต้นตั้งตรง อาจแตกกิ่งหรือไม่แตกกิ่งแขนง ลำต้นสูงประมาณ 50-150 เซนติเมตร ลำต้นมีลักษณะสีเหลี่ยม มีร่องตามยาว ไม่มีแก่น มีลักษณะอวบน้ำ และมีขนสั้นปกคลุม เปลือกลำต้นบาง มีสีเขียว
- ใบงา ออกเป็นใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามกันเป็นชั้นๆตามความสูง ประกอบด้วยก้านใบสั้น ยาวประมาณ แผ่นใบมีรูปหอก สีเขียวสด กว้างประมาณ 3-6 เซนติเมตร ยาวประมาณ 8-16 เซนติเมตร โคนใบมนกว้าง ปลายใบแหลม ขอบใบหยักเล็กน้อย มีเส้นแขนงใบตรงข้ามกันเป็นคู่ๆยาวจรดขอบใบ
- ดอกงา เป็นดอกเดี่ยวหรือเป็นกลุ่มตรงซอกใบ จำนวน 1-3 ดอก ดอกย่อยมีก้านดอกสั้น มีกลีบรองดอก จำนวน 5 กลีบ ส่วนกลีบดอกมีลักษณะเป็นกรวย ห้วยลงดิน กลีบดอกอ่อนมีสีเขียวอมเหลือง กลีบดอกเมื่อบานมีสีขาว ยาวประมาณ 4-5 เซนติเมตร แบ่งเป็น 2 ส่วน คือ กลีบล่าง และกลีบบน โดยกลีบล่างจะยาวกว่ากลีบบน ภายในดอกมีเกสรตัวผู้ 2 คู่ มี 1 คู่ยาว ส่วนอีกคู่สั้นกว่า ส่วนเกสรตัวเมียมี 1 อัน มีก้านเกสรยาว 1.5-2 เซนติเมตร ปลายก้านเกสรแหว่งเป็น 2-4 แฉก
- ผลงา ผลงาดำเรียกว่า ฝัก มีลักษณะทรงกระบอกยาว ผิวฝักเรียบ ปลายฝักแหลมเป็นติ่ง และแบ่งออกเป็นร่องพู 2-4 ร่อง กว้างประมาณ 1 เซนติเมตร ยาวประมาณ 2-3 เซนติเมตร ฝักอ่อนมีสีเขียว และมีขนปกคลุม ฝักแก่เปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล และค่อยๆเปลี่ยนเป็นสีดำอมเทา จากนั้น ร่องพูจะปริแตก เพื่อให้เมล็ดร่วงลงดิน ภายในฝักมีเมล็ดขนาดเล็ก สีดำจำนวนมาก เมล็ดเรียงซ้อนในร่องพู เมล็ดมีรูปรี และแบน ขนาดเมล็ดประมาณ 2-3 มิลลิเมตร เปลือกเมล็ดบางมีสีดำ มีกลิ่นหอม แต่ละฝักมีเมล็ดประมาณ 80-100 เมล็ด
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ดอกงา, เมล็ดงา
สรรพคุณ งา :
- ดอก รักษาหูด
- เมล็ด มีรสฝาด หวาน ขม เป็นยาระบายอ่อนๆ บำรุงกำลัง ทำให้ร่างกายมีความอบอุ่น แต่ทำให้ดีกำเริบ ช่วยบำรุงร่างกาย ช่วยบำรุงผม ผิวพรรณ กระดูก เล็บ ช่วยระบบขับถ่ายดีขึ้น ช่วยป้องกันโรคภาวะกระดูกพรุน แก้เคล็ดขัดยอก ฟกช้ำ ปวดบวม ลดการอักเสบ เป็นยาระบายอ่อนๆ ช่วยในการเผาผลาญและสลายไขมัน ลดความอ้วน บำรุงระบบประสาทและสมอง ช่วยให้นอนหลับสบาย มีสารต่อต้านอนุมูลอิสระ ชะลอความแก่ ป้องกันการเกิดโรคเหน็บชา บรรเทาอาการของโรคริดสีดวงทวาร
- น้ำมันงา รสฝาดร้อน ใช้ทำน้ำมันใส่แผล ใช้ทาผิวหนังให้นุ่มและชุ่มชื้น
เมล็ดแบน รูปไข่ สีดำ (งาดำ) และนวล (งาขาว) ผิวเป็นมัน เนื้อชุ่มน้ำมัน น้ำมันจากเมล็ดมีกลิ่นหอมชวนรับประทาน เมล็ดรสฝาด หวาน ขม น้ำมัน รสฝาดร้อน
[su_quote]งา : เป็นยาระบายอ่อน ๆ ชาวจีนถือว่า เป็นยาบำรุง กำลังและทำให้ร่างกายอบอุ่นมีสุขภาพดี และใช้ทาผิวหนังให้นุ่มและชุ่มชื่นดีขึ้น[/su_quote]